Straling, Magneten en Zendamateurs. Een leerzaam bezoek aan UMC Utrecht Radiotherapie!

Op zondag 29 juni brachten we met een groep van zo’n dertig geïnteresseerden een bezoek aan een bijzonder stukje hightech wetenschap, midden in het UMC Utrecht: de afdeling Radiotherapie. Wat een zendamateur daar te zoeken heeft? Nou, meer dan je denkt!

We begonnen de middag met koffie in de koffiekamer, een gemoedelijke start die direct zorgde voor een ongedwongen sfeer. Vervolgens verhuisden we naar de Van Peperzeel-collegezaal, waar in begrijpelijke taal werd uitgelegd wat er allemaal komt kijken bij moderne radiotherapie. De presentatie duurde ongeveer een uur, maar verveelde geen moment. We leerden onder meer dat radiotherapie, hoewel een al lang bestaande behandelmethode, nog volop in ontwikkeling is. Vooral het zichtbaar maken van het bestralingsgebied is een doorbraak die veel betekent voor het beperken van bijwerkingen.

Daarna volgde een indrukwekkende rondleiding. Als een nieuwsgierige stoet radiovrienden slenterden we achter Jan PA3FRX aan langs de CT en de MRI, terwijl hij enthousiast uitleg gaf over hoe beeldvorming wordt ingezet om tumoren haarscherp in kaart te brengen. De technologische hoogtepunten volgden elkaar snel op: we mochten een kijkje nemen bij de MR-Linac, een revolutionaire combinatie van een MRI-scanner en een lineaire versneller die de tumor tijdens de bestraling in beeld houdt. Alsof je met een precisiekompas raketten afvuurt.

Een bijzonder moment was ook het zien van prototype 2 van deze MR-Linac, dat nog altijd op de afdeling radiotherapie aanwezig is. Naast kijken was er ook ruimte voor interactie. Zo was er de mogelijkheid om even ‘te spelen’ met de magnetische velden van de MRI, uiteraard onder streng toezicht, maar met een knipoog. Alle telefoons, sleutels, horloges en andere metalen voorwerpen moesten vooraf worden achtergelaten in de observatieruimte, want magnetisme en metaal gaan nu eenmaal niet goed samen. Er werd onder andere ervaren wat het effect van een sterk magnetisch veld op een koperen plaat is: techniek en verwondering gingen hier hand in hand.

Het bezoek eindigde in de personeelsruimte, waar we onder het genot van een drankje konden napraten over alles wat we hadden gezien en gehoord. Als kers op de taart overhandigde onze secretaris – en tevens medeorganisator van dit uitje – Richard PD3RFR nog een kleine attentie aan Jan PA3FRX, onze gastheer, technicus én zendamateur, als dank voor de leerzame en inspirerende middag.

Al met al was het een unieke ervaring waarbij medische toptechnologie, radiofrequenties en warme gastvrijheid perfect samenkwamen. We verlieten het UMC met een hoofd vol indrukken… en stiekem een beetje trots dat één van “ons” achter deze indrukwekkende techniek staat.

Meer weten over de MR-Linac? Kijk dan op: https://www.umcutrecht.nl/nl/info/mr-linac

Met dank aan Marco PD1MB zijn hier wat foto’s van deze geslaagde middag te zien.